Exploring the New Edges of Fashion
Daha sürdürülebilir, uygun fiyatlı ve tabii ki dijital bir geleceğe yolculuk… Dünya, fiziksel ve dijital kavramların bir arada var olduğu bir geleceğe gittikçe daha da yaklaşıyor. Ve bu birleşimin merkezinde DRESSx var; modanın yeniden keşfi, Daria Shapovalova ve Natalia Modenova’nın yarattığı bir metadolap. DRESSX’in kurucuları ile girişimleri ve dijital moda trendleri hakkında samimi bir sohbet gerçekleştirdik.
“DRESSX” tam olarak nedir? Birlikte çalışmaya başladınız?
Natalia Modenova: Geleneksel moda endüstrisinde geniş bir geçmişe sahibiz. Basılı, televizyon ve çevrimiçi gazeteciliği, moda haftalarını ve showroomlarını oluşturmak ve yürütmek, markaları ve koleksiyonlarını dünyanın en iyi mağazalarına yönlendirmek ve dağıtmak gibi bir çok etkinlikte bulunduk. Sektör hakkında bu kadar datayı ve geri dönüşü de bu şekilde elde ettik. Net-a-Porter, MatchesFashion, Revolve, Dover Street Market, Luisa Via Roma, Boon the shop, Harvey Nichols gibi sektördeki en iyi perakendecilerle ve daha birçok büyük ve küçük önemli paydaşlarla çalışma şansı yakaladık. Markaları hızlandırmak ve onlar ile basın, üst düzey influencerlar, stilistler ve moda uzmanları arasında bir bağ kurmak da faaliyetlerimizin büyük bir parçasıydı. Markalar için stratejiler geliştirmek ve bunları birlikte uygulamak sahip olduğumuz başka bir beceri. Bu deneyim bize moda endüstrisinin yaşadığı sorunlara dair detaylı bir fikir verdi ve DRESSX ile sunduğumuz çözümleri anlamamızı sağladı.
Daria Shapovalova: Dressx’i bir metadolap olarak görüyoruz- hem tüketiciler hem de dijital ve geleneksel moda markalarının Metaverse’e girmesi için nihai bir hedef. DRESSX yalnızca sanal giysiler satmakla kalmıyor, aynı zamanda çok çeşitli hizmetler de sunuyor. Fiziksel koleksiyonları dijitalleştirmekten veya sıfırdan dijital giysiler oluşturmaktan, moda NFT’lerine başka bir katman ekleyerek koleksiyoncuların bu kıyafetleri DRESSX uygulaması aracılığıyla artırılmış gerçeklikte giymelerine kadar uzanan geniş bir spektrum var.
Temel amacımız, dünyadaki her insana, kendilerini sınırsız ve yaratıcı bir şekilde ifade edebildikleri dijital profilleri için sonsuz bir dijital dolap sağlamak. Yaratıcılar için de aynı şey geçerli. Onları güçlendirmek ve profesyonel olarak yaratıp büyüyebilecekleri güvenli bir alan yaratmak istiyoruz.
İkiniz de moda endüstrisinde 15 yıldan fazla deneyime sahipsiniz. Dijital çok markalı bir mağazaya başlamanıza neden olan deneyimleriniz nedir?
Daria Shapovalova: Geleneksel moda endüstrisinde 15 yılı aşkın tecrübeye sahibiz ve teknolojinin modayı ve moda ötesi güncel durumları yeniden tanımlama gücünden hep çok etkilendik. Dijital moda, yeni başladığımızda anlaşılması zor bir kavramdı. Ancak ekip olarak, bizim için daha sürdürülebilir, uygun fiyatlı ve dijital geleceğe önemli bir geçiş anlamına geldiği gerçeğinden de asla şüphe etmedik. DRESSX lansmanından önce yaptığımız araştırmalarımızda, gelişmiş ülkelerdeki müşterilerin % 9’unun yalnızca sosyal medyada paylaşmak için yeni kıyafetler satın aldığını keşfettik. Fiziksel modanın yarattığı güzelliği ve heyecanını samimi bir şekilde biz de hissediyoruz fakat daha az üretme, daha etik bir şekilde üretme ya da hiç üretmeme imkanımızın olduğuna da inanıyoruz.
Natalia Modenova: 2019’dan beri AR’deki fırsatları araştırıyoruz ve o zamandan beri Silikon Vadisi’ndeki şirketlerle yakın iletişim halindeyiz ve fikrimizi test etmek için Los Angeles’ta bir dizi içerik odaklı pop-up mağazası açtık. Araştırmamızı yaptıktan sonra, insanların sosyal medya profilleri için moda içeriği oluşturmaktan zevk aldıkları ve bunu paylaşmaktan zevk aldıkları sonucuna vardık. İnsanlar sosyal medyada gittikçe daha fazla zaman harcamaya başladığı için (her gün sosyal medyaya 100 milyondan fazla fotoğraf yükleniyor), içerik fiziksel eşyalarımız ve deneyimlerimiz kadar önemli ve değerli güçlü bir varlık haline geldi. Pek çok moda ürünü yalnızca içerik oluşturmak için kullanıldığından- online alışveriş sektörünün en büyük sorunlarından beri satın alınan kıyafetlerin fotoğraf çekildikten sonra iade edilmesi-, bu giysilerin gerçekten üretilmesine gerek yok, yalnızca dijital alanda var olabilirler.
Dijital moda, müşterilerin yüksek moda dünyasına girmeleri, lüks alışveriş yapmanın yeni yolunu keşfetmeleri, karbon ayak izlerini azaltmaları ve ama yine de özel tasarım parçalar giymenin heyecanını aynı şekilde yaşamaları için yeni bir yol haline gelecek.
Tasarımcılar, markalar ve tüketiciler DRESSX’e nasıl bir tepki verdi?
Daria Shapovalova: Bir yıl 4 ay önce, dijital moda tamamen bu dünyanın dışında bir şey olarak algılanıyorken, müşterilerin fotoğraflarının dijital olarak 3D kıyafetler ile giydirilmesini tanıtarak başladık. Artık DRESSX, fotoğraflar ve videolar üzerinde anında AR denemesi sunuyor, ‘metamodamız’ büyük moda dergilerinin kapaklarında yer aldı ve sunduğumuz dijital kıyafetler, Decentraland’deki ana mağazamız gibi sanal ortamlarda da avatarlar tarafından giyilebiliyor. DRESSX’in ilk yılında FARFETCH ile ortaklık kurduk, Dolce & Gabbana, Palm Angels, Balenciaga, Nanushka ve daha sonra Burberry için dijital influencer kampanyaları yarattık, Fendi koleksiyonu için AR denemesini etkinleştirdik ve Amerika’daki ilk %100 dijital moda kapağı olarak Haute Living kapağında yer aldık. Ayrıca yeni Google Pixel 6 telefonunun lansmanını desteklemek için Google ile ortaklık kurduk, Maye Musk’ı Vogue Çekoslovakya’nın kapağı için giydirdik, ve Vogue Singapur’un kapağındaki Balenciaga ve Miss Sohee couture elbiselerini dijitalleştirerek herkesin elbiseleri AR’de ücretsiz olarak giymesine ve gerçek bir kapak yıldızı gibi hissetmesine olanak sağladık. Geçen yıl boyunca dijital modanın gerçekten inanılmaz yükselişini gözlemlediğimiz için çok şanslıyız ve giderek daha fazla insan, şirket ve büyük organizasyonun alana girmesiyle bunun sadece bir başlangıç olduğunu söyleyebiliriz.
Ortaya çıkan “Metaverse” konsepti hakkındaki fikirlerinizi paylaşır mısınız? Sizce neye evrilecek?
Daria Shapovalova: Metaverse aslında her şey. Bu terim çoğunlukla dijital dünyaları tanımlamak için kullanılıyor, ve bu anlamda biz de DRESSX’te Metaverse içerisindeki yaşam için dijital bir dolap yaratıyoruz diyebiliriz. Metaverse’i, çevrimdışı dünyayla bir arada var olan ve yaşamamız, yaratmamız ve geliştirmemiz için yeni gerçekler yaratan çevrimiçi dünyaların bir kesişimi olarak görüyorum.
Natalia Modenova: Metaverse hepimizin yaşadığı ve etkileşimde bulunduğu bir yer- ekranlarımızda ve VR gözlüklerimizde gördüğümüz her şey. Cyberpunk’ta takılan, Fortnite’ta konserlere giden, Roblox’tan çanta alan çocuklardan tutun, sosyal medyaya, arkadaşlarımızla yaptığımız görüntülü aramalara ve gönderdiğimiz snap’lere kadar her şeyi içine alan bir alan. Metaverse günlük hayatımızın ta kendisi.
Dijital varlıklar bir süredir oyun sektöründe vardı, ama artık oyunun kuralları değişiyor ve bizler sosyal medya, mesajlaşma ve yayın kanallarında zaten “kendimizin avatarları” olmuş durumdayız. Dijital moda, dijital benliğimizi giydirmek için tasarlandı ve dijital benliğimiz, Metaverse’yi yaşamak ve keşfetmek için gittikçe daha da fazla özgürleşiyor.
Fiziksel modanın yarattığı güzelliği ve heyecanını samimi bir şekilde biz de hissediyoruz fakat daha az üretme, daha etik bir şekilde üretme ya da hiç üretmeme imkanımızın olduğuna da inanıyoruz.
Bize dijital modadaki trendlerden bahsedebilir misiniz? Metaverse’de trend olan nedir?
Daria Shapovalova: Bazı insanlar sadece kombinler denemek veya fotoğraflarını iyileştirmek için dijital kıyafetler satın alırken, bazı insanlar bunu her zaman giymeyi hayal ettikleri modayı benimseme fırsatı olarak kullanıyor- bu daha parlak renkler giymek, tarzını tamamen değiştirmek veya kendini lüks moda ile ifade etmek anlamına gelebilir. Dijital modanın herhangi bir sınırı veya önceden tanımlanmış eğilimi yok, bu yüzden kendini ve kendi kişiliğini en güvenli ve kolay şekilde keşfetmek için harika bir araç.
Natalia Modenova: DRESSX ile dünyanın dört bir yanındaki yaratıcılara tasarımlarını sergilemeleri ve yaratıcı seslerini sektörde duyurmaları için eşit fırsatlar sunmayı hedefliyoruz. Dijital moda için, fiziksel gerçekliğin sınırlarını aşan daha karmaşık ve cesur 3D varlıklar üzerine bir vizyonumuz olsa da, farklı stiller ve estetik anlayışları içeren adil bir denge sağlamaya, yaratıcılığı kutlamaya ve geleceğin moda yaratıcılarından oluşan muhtelif bir topluluk oluşturmaya çalışıyoruz.
Dijital moda dünyasındaki trendleri kim belirliyor? ‘Influencer’ kavramı değişime uğradı mı?
Daria Shapovalova: DRESSX’e inanan ve destekleyen insanlardan oluşan gerçekten güçlü bir topluluğa sahip olmaktan, bu alanın öncüleri ike çalışmaktan ve moda alanından yaratıcı teknolojilere uzanan geniş bir yelpazeden danışmanlara sahip olmaktan gurur duyuyoruz. DRESSX’te daha şimdiden Google, Farfetch ve H&M ile ortaklık kurduk, Balenciaga, Fendi, Buffalo London, Miss Sohee ile projeler gerçekleştik, Paris Haute Couture tasarımcısı Clara Daguin için bir AR moda deneyimi yarattık, Maye Musk, Helena Christensen, Sofi Tukker, Bloom Twins, Mick Jenkins, Rose Villain, Isabelle Boemeke, Megan Kaspar gibi daha birçok isimle çalıştık. Geçtiğimiz günlerde Rent the Runway’in kurucusu Jennifer Fleiss ve 6 milyondan fazla abonesi olan başarılı bir girişimci ve YouTuber Marina Mogilko’nun DRESSX’E stratejik danışman olarak katıldığını duyurduk.
Natalia Modenova: Daha fazla sosyal medya fenomeninin dijital moda ile ilgilenmeye başladığını görüyoruz. Bazıları içerik oluşturmak için her zaman geleneksel modayı kullanmalarına rağmen bizimle dijitale geçmeye karar verdiler, diğerleri ise son zamanlarda ortaya çıkan dijital bazlı influencer kavramında öncü olmayı amaçlayan tamamen dijital bir bakış açısıyla geliyorlar.
Dijital moda endüstrisi, hayran kitlesini gerçekten hızlı bir şekilde büyütüyor ve her geçen gün farklı geçmişlere sahip daha fazla insan bize ulaşıyor ve 3D modanın bu alandaki tüm yaratıcılara açabileceği benzersiz fırsatları keşfediyor.
Bu yeni tanımlanan gerçeklikte bir değişime öncülük etmek isteyen markalara ne tavsiye edersiniz?
Daria Shapovalova: Markalara verebileceğimiz en önemli tavsiye, Metaverse’de yaratıcılığı benimsemeleri ve dijital gerçeklikte her şeyin mümkün olduğunu hatırlamaları. Sanal alemin, en benzersiz ve göze çarpan tasarımlara kapısı her zaman açık.
Natalia Modenova: Metaverse’ün popülerliği gittikçe arttığı için, markalar dijital moda alanında öncü olabilmek için hızlı hareket etmeli. Metaverse’e girmek için en uygun zaman şu an.
Dijital moda, genç tasarımcıların mezuniyet tasarımları ve bazı hotkütür parçaları gibi bazen günlük hayatımızda giyilmek için uygun olmayan kıyafetlere ikinci bir hayat vermek için bir fırsat.
Dijitalleşme ve sürdürülebilirliğe olan yadsınamaz ihtiyaç göz önüne alındığında, sizce moda endüstrisini bundan sonra ne bekliyor?
Daria Shapovalova: Dijital modanın sektöre getirdiği olanaklar sonsuz. Bu durum dijital moda dünyasını hem 3D hem de geleneksel moda markaları, tasarım stüdyoları, vakıflar ve daha bir çok yaratıcı sektör için çok çekici hale getiriyor. Dijital moda, genç tasarımcıların mezuniyet tasarımları ve bazı hotkütür parçaları gibi bazen günlük hayatımızda giyilmek için uygun olmayan kıyafetlere ikinci bir hayat vermek için bir fırsat. Bu tür parçalar gerçek dünyadaki günlük hayatımız için çok parlak ve pahalı olarak algılanırken, bu kıyafetlere dijital alanda tamamen farklı bir şekilde bakabiliriz.
Natalia Modenova: Dijital modanın sürdürülebilirlik potansiyeli üzerine de ne kadar konuşsak az, dijital giysileri fiziksel giysilerin sadece % 1’inin alternatifi olarak tercih edersek, 5 trilyon litre su tasarrufu sağlayabiliriz ve moda endüstrisinin yıllık karbon ayak izini 35 milyon ton azaltabiliriz, bu rakam da Danimarka’nın 2017’deki toplam karbon emisyonuna eşit. Bir hayal etsenize, tüm bunları dolabımızın % 1’ini dijitale çevirerek gerçekleştirebiliriz! Bu şekilde hem modanın tadını çıkarıyor ve yeni kıyafetler satın almanın ve harika moda içerikleri yaratmanın heyecanını yaşıyoruz, hem de gezegenimize bizi çok zorlamayan bir şekilde katkı sağlayabiliyoruz.
Gelecekte her moda markasının- lüks, haute couture, veya streetwear- dijital bir kıyafet koleksiyonuna sahip olacağını inanıyoruz. Lüks moda markaların parfümleri veya aksesuarları olduğu gibi. Fiziksel ürün fiyat skalasından farklı olan dijital moda, müşterilerin yüksek moda dünyasına girmeleri, lüks alışveriş yapmanın yeni yolunu keşfetmeleri, karbon ayak izlerini azaltmaları ve ama yine de aynı heyecanı yaşamaları için yeni bir yol haline gelecek. Nft’ler, dijital dünyada başka türlü elde edilemeyecek bir aidiyet duygusu, özel üretim hissi ve lüks algısı sağlayan başka bir katman daha ekleyecekler.