Fallen Leaves
Helsinki’nin sıkıcı gecelerinden biri… Hiçbir şeyden memnun olmayan, zor şartlarda çalışan ve karşılaştıkları anda hayatlarının aşkını bulduklarına inanan biri depresif biri alkolik iki yalnız insan. Aki Kaurismaki, Fallen Leaves’te insanın günlük rutinine odaklanırken, aynı zamanda zor zamanlardan geçen iki insanın, bir arada olma çabasını anlatıyor.
Cannes Film Festivali’nden Jüri Özel Ödülü’yle ayrılan Fallen Leaves, hayatlarının aşkını arayan iki yabancının Helsinki’de bir gece tesadüfen karşılaşmasını anlatıyor. Ne var ki ikilinin yolları, kaybolan telefon numaraları, birbirlerinin isimlerini veya adreslerini bilmemeleri ve hayatın mutluluğu arayanların önüne engeller koyma eğilimi ile gölgelenir. Sevimli ve esprili bir tonda başlayan hikaye ilerledikçe hem melankolisi hem de neşesi artıyor. Eğlenceli küçük anlar ve umutsuz bakışlara sahip karakterlerin bir arada olduklarında hissettikleri belirgin umut hissi Kaurismaki’nin sinema vizyonunu bir üst noktaya taşıyor. Kaurismaki’nin Shadows in Paradise, Ariel ve The Match Factory Girl filmleriyle birleştirdiği bir seri olarak planlan “Proletarya” serisinin dördüncü filminde günümüz Helsinki’sinde zor hayatları olan iki işçinin günlük rutinlerine odaklanıyoruz. Filmde Kaurismaki’nin imzası olan renkler, ışık, dekor, ev düzeni ve oyuncu seçimi de seriye katkı sunmaya devam ederken, politika, alt sınıf olmak, fakirlik gibi evrensel engeller ile bireylerin aşk içindeki bireysel engellerini (alkolizm, yabancılık) güzel bir şekilde harmanlanıyor. Finli yönetmenin melankolik, minimalist ve kara mizah unsurları içeren sinematografisi Fallen Leaves’te de devam ediyor.
Ana karakterlerden olan Ansa’nın isminin “kapana kısılmış” anlama gelmesi de tesadüf olarak karşılanmıyor. Ansa soğuk savaşı andıran atmosferde, hem savaş hem de fakirliğin içerisinde kapana kısılmış gibi hissederken, kendi yalnızlığından da şikayet ediyor. Diğer ana karakter olan Holappa’yı alkolik olduğu için terkettiğine dair hikayeyi, bir barda arkadaşıyla koktey içerken anlatması da, Kaurismaki’nin kullanmayı sevdiği tezatlıklardan olarak filmde yer alıyor. Kaurismaki’ filmlerinde bolca görebileceğimiz, kapitalizmin çıkarları uğruna kullanılan işçi sorunları, ülkenin göçmen politikası ve işvereni koruyan sistemin bozukluğuna dair önemli mesajlar da filmin içinde yer alıyor. Filmdeki karakterlerin haberleri dinlemek için radyoyu kullandığını ve kimsenin akıllı telefonu hatta televizyonu olmadığını da yine filmde görüyoruz. Geçmişte kuzey ülkelerinin Rusya ile yaşadığı sorunların farkında olan Kaurismaki, Rusya – Ukrayna savaşına odaklanarak coğrafyadaki güncel siyaset hakkında görüşlerini de söylemeyi ihmal etmiyor. Cannes’da olumlu eleştiriler ve Jüri Özel Ödülü’yle ayrılan Fallen Leaves, romantik ve dokunaklı bir film olarak hafızalarda yer ediniyor.
Helsinki’de geçirdiğimiz bu anlara ise filme özel hazırladığımız playlist eşlik ediyor;