Modern Zaman Kâşifi
Hayat, bir önceki günden daha hızlı akıyor… Bu süratin içinde neler, hangi fikir ya da buluşlar ön plana çıkıyor? Tabii ki teknolojiyle iç içe olabilenler. Esas Ventures kurucu ortağı Fethi Sabancı Kamışlı da girişimcilik ekosisteminde çığır açacak start up projelerini adeta bir kâşif gibi buluyor. Çıkılan yolda ilhamı ise yenilik ve değişim… Çölün ortasında arabasıyla giderken ya da Silikon Vadisi’ndeki bir kültür keşif anında, en iyi fikir ile karşılaşmaya çalışıyor. Genç iş insanına sorduk, “Arabayı sürmek mi yoksa yolcu olmak mı?” İşte bir modern zaman kâşifi, Fethi Sabancı Kamışlı’nın yanıtı…
Çalışarak ve keşfederek kendinize nasıl bir gelecek inşa ediyorsunuz?
Şu anda dünyanın dört bir yanında teknoloji yatırımları yapan bir fonum var. Buna keşfederek başlamıştım. Bundan 4-5 sene öncesine kadar Silikon Vadisi’ne hiç gitmemiştim. Birkaç yıl önce orada bir konferans vardı, “Gideyim de göreyim nasıl bir yermiş” diye düşündüm. Hakikaten 3 hafta sonra gittim. Tabii takım elbise götürdüm yanımda. Normalde ona alışmışız ama oradaki kültür tişört ve hoodie’ymiş. Salondan içeri girince garip kaçtı. Sonuçta yeni bir kültür keşfetmiştim hem de bundan sonra her gün hayatımın parçası olacak bir kültür…
Amerika ve İngiltere’de yaşadığınız dönemleri düşününce o sıralar hayatınızın değişmesinde etkili olan anekdotlar neler olmuştu?
Amerika’da Boston’da okudum 4 sene kadar, daha sonra İngiltere’de bir o kadar süre çalıştım. Yurt dışında yaşamanın en önemli katkısı aslında konfor alanının dışına çıkman. İngiltere’de ilk yatırım yaptığım iş başarısız olmuştu. Orada çalıştığımız kişi dolandırıcı çıktı ve sonra kayıplara karıştı. Çok üzülmüştüm ve “Babama, anneme nasıl anlatacağım?” diyordum kendi kendime. Meğerse nispeten ilk işimin ufak maliyetli olması ve buradan gerekli dersleri çıkaracağımı düşünerek ailem sevinmiş. Herhalde ilk günden bu çıkarımı edinmem çok etkili oldu hayatımın geri kalanında.
“Yol, 11 saat araba sürmüştü galiba…”
Yeni bir gün başlarken sizi motive eden düşünce hep ne olmuştur?
Öğrenmek ve keşfetmek diyebilirim.
Yol size ne ifade eder?
Heyecan, bilinmezlik, macera…
İlk kez tek başınıza seyahate çıktığınız anı hatırlıyor musunuz?
Çok fazla seyahat ettiğim için gerçekten hatırlamıyorum. Yani mart 2020’den önceki 3 ay içerisinde 6 ülkeye seyahat etmişim.
Peki, çıktığınız en uzun araba yolculuğu nereden nereyeydi?
Evet, 2 sene önce San Francisco’dan Las Vegas’a gitmiştim. Yol, 11 saat araba sürmüştü galiba… Çölün içinden geçmek için bu yolculuğu yapmıştık. Çok keyifliydi ama bir daha yapmam. (Gülüyor.)
Seyahatin kişiliğinize neler kattığını düşünüyorsunuz?
Seyahat bir insana kesinlikle vizyon katıyor. Seyahat ettikçe, gördükçe daha çok öğreniyor insan. Bazen seyahat hayatınızda önemli dönüm noktalarına sebep olabiliyor. Mesela ben Silikon Vadisi’ne ilk gidişimde hiç aklımda Venture Capital sektörüne girme fikri yoktu. Amacım sadece oradaki düzeni, kültürü görmekti. O kadar etkilendim ki sonrasında gelip dünyanın dört bir yanında yatırımları olan Esas Ventures’ı kurdum.
Seyahat rotanızı neler belirler?
Genelde iş düzenine göre oluyor. Ama koyu bir Beşiktaşlı olduğum için rotayı Beşiktaş’ın maçlarına göre ayarlıyorum.
Arabayı sürmek mi yoksa yolcu olmak mı?
Yolcu olup aynı anda arabanın gideceği yolu söylemek, sürücüsüz arabada yolcu olmak.
“İlham kaynağım kesinlikle seyahat etmek, o yüzden işimi çok seviyorum.“
Dijital dünya işinizin önemli bir parçası. Peki, fikir üretme sürecini nasıl dijitalleştiriyorsunuz?
İşimden çok aslında hayatımın bir parçası. Bakın mesela Zoom toplantıları şimdi çok popüler oldu. Ama ben dünyadaki şirketlerle 2 yıldır Zoom’dan konuşuyorum.
Yatırım yapacağınız bir start-up projesinde sizi cezbedecek anekdotlar nelerdir?
Vizyon, ne istediğini bilen ve hazırlıklı girişimciler…
Bir iş insanın yaşamdan, sokaktan ilham alması çalışmalarına nasıl yansır? Sizin nelerdir ilham kaynaklarınız?
İlham kaynağım kesinlikle seyahat etmek, o yüzden işimi çok seviyorum. Hatta San Francisco’ya gideceğim zaman “Yakında Amerika tatilim var” derim. Annem bir gün bana “Nasıl yani iş için gitmiyor musun?” diye sormuştu hatta.
Yeni fikirler yaratırken motivasyonunuz neler?
Herhalde yeniliğin kendisi.
Gençlere girişimcilik konusunda önermeleriniz nelerdir? İlk ip ucunuz nedir girişimcilik konusunda?
Önerileri dinleyin ama hepsini uygulamayın, karar ve fikir sizin olsun. Girişimcideki en önemli şey vizyondur. Yani iki gün sonrayı değil 5 sene sonrayı hayal edebilmeli.
Yaptığınız iş birlikleri arasında en özel marka sizin için hangisidir ve neden?
Tabii ki Les Benjamins ve Beşiktaş.
“Değişime yatırım yapıyorum.”
“Modern zaman kâşifi” tanımlamasına dair ilham aldığınız kişi kimdir?
Elon Musk
Gittikçe hızlanan bir dünyanın içinde yavaşladığınız anlar oluyor mu?
Tabii ki oluyor, o zamanlar zaten yavaş olacağına hiç olmasın diye kendimi birkaç gün işten uzaklaştırırım.
Kariyerinizde öğrendiğiniz ders nedir?
Çok beğendiğim bir laf var gerçekten de şu ana kadar çok etkili oldu hayatımda: “Başarının yüzde 95’i sadece orada olmak.” Yani eğer yeterince keşfeder ve doğru yerde olursan devamı kolay.
Modern dünyada değişimin önemini nasıl tarif edersiniz? Değişim sizin keşif yolculuğunuzda önemli bir anekdot mudur?
En önemli anekdotlardan biri hatta. Daha ötesi var mı, değişime yatırım yapıyorum! Geçenlerde okuduğum bir kitaptaki laf çok hoşuma gitti: “Peynirini sık sık kokla ki bayatladığını anlayabilesin.” Yani aslında değişimi sürekli gözle, takip et gerekirse yenile peynirini diyor.
20 yıl sonraki kendinizi ne yaparken görüyorsunuz?
İnsanın hayatında işiyle veya kariyeriyle alakalı her 3-4 senede bir majör değişiklik veya yenilik olması gerektiğine inanıyorum. Bu sürekli iş değiştirmek değil tabii ki ama kendi işinle alakalı seni bir sonraki seviyeye götürecek kararlar ve adımlar olmalı.
Diyelim ki çalışmadığınız bir gün… Sizi ne yaparken bulabiliriz?
Artık yeni normalde hepsi birbirine girdi çalışmadığımız bir gün kalmadı. Ama genelde dinlenirim, arkadaşlarımla buluşurum, spor yaparım.